Alevilikte dört temel ilke vardır. Buna dört kapı denir. Aleviliğe
girmek, kuruluşta yükselmek, ilerlemek bu dört kapı anlayışına
dayanır. Dört kapıyı bilmek Aleviliğin özünü anlamaya açılan ilk
pencereyi bulmak demektir.
Dört Kapı kavramı ile ilgili bir söylence vardır. Söylenceye göre
Hünkâr Hacı Bektaş Veli, Mevlana ile görüştüğünde ona şöyle seslenir:
Şeriatta şu senindir, bu benim
Tarikatta hem senindir, hem benim
Hakikatta ne senindir, ne benim
Bu Dört Kapı şunlardır;
Şeriat Kapısı: İlke olarak Alevilikte İslamın koyduğu kurallara uyma
zorunluluğu vardır. Şeriat Kapısı Hz. Muhammet’in Nübüvvet Kapısı yani
Peygamber’in halkın ilke ve esasları anlamak için uygulattığı
yöntemler bütünüdür.Bir Alevinin şeriat kapısının ilkelerini öğrenmesi
gerekir. Ancak bunu ailesinden aldığı terbiye ile öğrendiği ve bu
kapının aşıldığı düşüncesiyle uygulanmamaktadır. Bu kapıyı aşmadığını
düşünen insanlar için bu kapının ilkelerini uygulamanın bir sakıncası
yoktur.
Hünkar Hacı Bektaş Veli efendimize ait izahatı ile;
1- Şeriat Kapısının Makamları
1-İman etmek,
Alevî İslam İnanç Esaslarını şu şekilde belirlemiştir:
1- Allah’a iman.
2- Peygamberliğe (Nübüvvete) iman. Nübüvvet’e (peygamberliğe) iman
esası doğal olarak; “Kitaplara ve Meleklere İmanı” da kapsamaktadır.
Zira Nebiler-Resuller elçi melek aracılığı ile vahiy almakta ve alınan
vahiyler müminlere suhuf (sayfalar) ve kitaplar olarak ulaşmaktadır.
3- Âhiret’e (Mead’a) iman.
4- Adâlet’e iman.
Adâlet’e ve İmâmet’e-Velâyet’e iman ise, Ehli Beyt Yolu / Alevi İslam
İnancını tarihteki zalimlerin öğretilerinden ayıran ve bu yolda
olanların diğer inanç guruplarından farklılığını ortaya koyan inanç
esaslarıdır. Bu, Allah’ın Mutlak Âdil oluşunu ve 12 İmamların
Önderliğini ilgili âyetlerin tefsirleri ve peygamberimizin güvenilir
buyrukları ile kabul etmek demektir.
Ehli Beyt Mektebine göre iman esaslarından Allah, Âhiret, Nübüvvet,
Kitaplar ve Meleklere iman ile insan genel anlamda İslam dâiresine
girer ve “Müslüman” adını alır. Adâlet ve Velâyete iman ile de daha
özel manada iman dâiresinde olur ve “Mümin” sıfatı ile anılır.
5- İmamet’e-Velâyet’e (On İki İmamın İmâmeti-Velâyetine) iman.
Alevi yola intisap etmiş müminler de bu münasebetle Kurân ve Ehli
Beyt’in öğretileri ışığında bu iman esaslarına inanırlar ve ona uygun
yaşarlar…
Bu yolda, Tevhid, Nübüvvet ve İmamet’e imanın işareti olarak; “Lâ
İlâhe İllallâh, Muhammedün Resûlullâh, Aliyyün Veliyyullâh / Allah’tan
Başka İlah Yoktur, Muhammed Allah’ın Resûlü, Ali de Allah’ın
Velisi’dir” cümlesi dil ile ikrâr, kalp ile tasdîk edilir.
Bakara 2/177 Nisa 4/136 Nisa 4/79 Şura 42/30
2-İlim ögrenmek,
Nisa 4/162 Fatır 35/28
3-İbadet etmek,
Tâğût’a, [Zümer (39): 17], Putlara [Saffât (37): 95], Cinlere [Sebe
(34): 41], Şeytâna, [Yâsîn (36): 60], Nefise [Furkân (25): 43], Din
adamlarına [Âl-i imrân:(3): 64,Tevbe(9): 31], Peygamberlere
[Tevbe(9): 31, Âl-i İmrân(3): 80], Meleklere [Âl-i İmrân (3): 80]
ibadet edildiğini ve bu ibadetlerin Hak katında batıl ve kınanmış
ibadetler olduğunu Yüce Kurân’ımız bizlere haber vermektedir.
4- Helal kazanmak, haramdan-kötülüklerden uzak durmak.
Mütaffifîn (83): 1] [İsrâ (17): 35] [Nisâ: (4): 10] [Bakara (2): 275]
[Furkân (25): 68] [Bakara (2): 173, Nahl (16): 115] [Bakara (2): 168]
[Mâide (5): 87] [Mâide (5): 96] [Nisâ (4): 23] [Enâm (6): 151]
5- Nikah kıymak, âilesine faydalı olmak.
[Bakara (2): 187] [Rûm (30): 21] [Nûr (24): 32]
6- Hayız ve nifas durumunda eşi ile birleşmekten uzak durmak, çevreye
ve topluma zarar vermemek.
[Rahmân (55): 78] [Rum (30): 41] [Bakara (2): 222] [Bakara (2): 228]
[Nisâ (4): 43] [Mâide (5): 6] [Âl-i İmrân (3): 31] [Nisâ (4): 80]
[Haşr (59): 7]
7- Cemaat üzere birlik olmak, peygamberin emirlerine-sünnetlerine uymak
[Âl-i İmrân (3): 103] [Enfâl Sûresi (8): 1] [Enfâl (8): 46] [Âl-i
İmrân (3): 105] [Hucurât 49): 9] [Âl-i İmrân (3): 31] [Nisâ (4): 80]
[Haşr (59): 7]
8-Şefkatli olmak,
[Bakara (2): 143] [Nûr (24): 20] [Hac (22): 65] [Fetih (48): 29]
9-Temiz olmak,
[Furkân (25): 48], [Bakara (2): 222] [Mâide (5): 6] Müddessir sûresi
(74), 4-5. [Tevbe (9): 108] [Hac (22): 26] [Bakara (2): 57] [Bakara
(2): 168] [Kehf (18): 19] [Bakara (2): 185] [Mâide (5): 6, Nisâ (4):
43] [Mâide (5): 90-91]
10-Yaramaz işlerden sakınmak.
Marûf (iyilik) nedir?
Marûf (iyilik); hayır, güzellik, evrensel müsbet değerler, insânlığa
ve müslümanlığa uygun oluşum ile güzel geleceğe vesîle olabilecek her
şeydir.
Münker (kötülük) nedir?
Münker (kötülük) de; Kurân ve Ehli Beyt öğretilerinin hoş görmediği her şeydir.
[Arâf (7): 157] [Tevbe (9): 71] [Âl-i İmrân (3): 110] [Tevbe (9): 112]
[Hac (22): 41] [Bakara (2): 44] [Asr (103):1-3] [Nahl (16): 125]
Aşk ile
Mehmet Özgür Ersan
(Yesari Abdal)
POSTED ON 25 KASIM 2014 BY MOZGUR
Not :Dostlar bu konuda en iyi kaynak Kemal Kiliç Erenlerin Dört Kapı Yayınevinden Çıkan eserini öneririm…Ask ile Hu…
İlk yorum yapan siz olun